Upprisan

Í frásögninni af krossfestingu og upprisu Jesú Krists er kristnum mönnum (og öllum mönnum, að mínu áliti) gefið fyrirheit um líf eftir dauðann.

 Í trúarjátningu lútersku kirkjunnar er sagt: "Ég trú á upprisu mannsins". Áður var á þessum stað sagt "ég trúi á upprisu holdsins", en því var breytt síðar.

Ég veit sem sagt, þar sem ég telst vera lúterstrúar, að það þarf ekki að trúa á upprisu holdsins í bókstaflegri merkingu hjá lútersku kirkjunni til þess að vera álitinn kristinn. - Mér er ekki kunnugt um hvort kaþólska kirkjan segir það skilyrði fyrir að geta kallað sig það (kristinn), en sýnist að svo muni vera, eftir orðum kaþólsks bloggara til mín hér á moggablogginu að dæma.

Annars hefði trúarjátningunni varla verið breytt úr "upprisu holdsins" í "upprisu mannsins". Að vísu heldur sóknarpresturinn minn sig við "upprisu holdsins" og varð ég mjög hissa fyrst þegar ég heyrði það, en hann útskýrði það þannig að samkvæmt þeim skilningi sem hann leggur í orðið þýði hold á þessum stað allt sem lifir, öll lifandi sköpun náttúrunnar. Þannig er ég mjög sátt við að nota þetta orð og get því í einlægni sagt að ég trúi á upprisu holdsins við messu hjá honum.

Ég hef hins vegar ekki lagt í, eða fengið tækifæri til, að ræða við hann hugmyndir mínar um endurholdgun. Sem ég trúi að sé hluti af því sem gerist "hinum megin við glæruna", eins og ein bloggvinkona mín nefnir dauðann. Ég trúi að við endurfæðumst, og að það sé ekki refsing, heldur þvert á móti fái sálin á þann hátt endalaus tækifæri til að betrumbæta sig og bæta fyrir syndir sem hún hefur framið í fyrri lífum, þangað til hún nær þeirri fullkomnun að þurfa ekki að endurfæðast, heldur fái að hverfa aftur til sinna upprunalegu heimkynna, þaðan sem hún kom í upphafi, það er sameinast hinu guðlega afli (hverfi inn í Guðsríki, eins og strangkristnir myndu kalla það). Þannig trúi ég að tilvist sálarinnar sé löng vegferð, þangað til fullkomnun er náð.

Engin venjuleg mannlega vera hér á jörðinni er fullkomin, hversu langt sem hún hefur náð í andlegum þroska. Öll höfum við ennþá innan í okkur, í sál okkar, dökka bletti sem enn hafa ekki hreinsast úr henni. Þegar það gerist munum við ekki þurfa að endurfæðast, nema við kjósum það sjálf, vegna elsku til mannkyns, eins og hefur gerst, þegar fram hafa komið einstaklingar hér með að því er virðist ofurmannlega hæfileika og visku.

Það er undir okkur sjálfum komið hversu löng vegferð sálar okkarverður, þar sem við munum verða dæmd hinum megin í samræmi við gjörðir okkar í þessu lífi. Ef við breytum vel, verður hlutskipti okkar betra og við þokumst upp á við í sálarlegu tilliti, ef illa þá verður okkar næsta jarðlíf brösugt. Við dæmum okkur því í raun og veru sjálf með því hvernig við högum lífi okkar. Því til þess er okkur gefinn frjálsur vilji, þó við stjórnum ekki lífi okkar alfarið, heldur ræðst það einnig af ytri aðstæðum. Það eru miklu frekar viðbrögð okkar við ytri aðstæðum lífsins sem segja til um hvern mann við höfum að geyma, þegar á hólminn er komið.

Þetta þýðir alls ekki það að okkur beri að líta svo á að allir sem búa við erfitt hlutskipti í lífinu séu þannig staddir vegna einhverra afbrota sem þeir hafi framið í fyrri lífum, það þarf alls ekki að vera. Alveg eins geta þannig aðstæður verið áskorun og verkefni fyrir okkur hin sem erum betur stödd til að koma inn í þær aðstæður og gera okkar besta til að breyta þeim. Ef við gerum ekkert sitjum við enn á sama stað andlega, en ef við reynum að gera eitthvað fyrir aðra, og okkar eigin þroska í leiðinni þokumst við hænufet í átt til guðdómsins.

Ef við erum hins vegar full eigingirni og hroka, eða brjótum á rétti annarra er það skref aftur á bak. Eins og þjóðskáldið Jónas sagði er okkur gjarnt að þokast annað hvort aftur á bak, ellegar nokkuð á leið.

Fögur er foldin,
heiður er Guðs himinn,
indæl pílagríms ævigöng.
Fram, fram um víða
veröld og gistum
í Paradís með sigursöng.

Kynslóðir koma,
kynslóðir fara,
allar sömu ævigöng.
Gleymist þó aldrei
eilífa lagið
við pílagrímsins gleðisöng.

Fjárhirðum fluttu
fyrst þann söng Guðs englar,
unaðssöng, er aldrei þver:
Friður á foldu,
fagna þú, maður,
frelsari heimsins fæddur er.

Matthías Jochumsson

Með komu sinni á jörðina stytti Jesú fyrir okkur leiðina sem sálin þarf að fara, það er að segja, hann gaf okkur vegvísi til betri breytni, og frelsaði okkur þannig frá leið sem við hefðum annars þurft að fara um þyrnum stráðar brautir. Hann kenndi okkur að kærleiksrík framkoma við náunga okkar er það sem skiptir mestu máli í lífnu. Einnig kenndi hann okkur um það hvernig okkur eru gefnar upp skuldir okkar við aðra menn, syndir okkar, það er að segja misgjörðir okkar við aðra, ef við iðrumst þeirra í einlægni.

Þó held ég að fáir rati, þrátt fyrir góða leiðsögn, beinustu leið, eða séu svo skuldlausir að þeir geti sleppt úr áföngum, heldur þurfi flestir að gista hina ýmsu samastaði sem Drottinn tilreiðir okkur, áður en lokatakmarkinu er náð og við fáum að hverfa inn í dýrð hans aftur, þaðan sem við komum.

Aðventisatar trúa því að við rísum upp í sama holdi og við fæddumst í. En af hverju ættum við að vilja rísa upp í endursköpuðum líkama, þeim sama og við fæddumst í? Hvað með alla þá sem fæddust bæklaðir eða veikir? Hvað með aldraða og heilsulausa?

Líklega trúa aðventistar að Guð geri það heilt sem var bæklað eða veikt, um leið og hann endurskapar líkamann. Samt sé ég ekki alveg hverju það ætti að þjóna að búa sama líkamann til upp á nýtt - finnst þetta mjög skrítin hugmynd, satt að segja, bið þá aðventist sem þetta kunna að lesa fyrirgefningar á því. (Ég á reyndar skyldfólk sem er aðventistar, en við ræðum aldrei trúmál.)

Svo ég útskýri betur mína kenningu: Auðvitað koma alltaf inn nýjar sálir, og örugglega hverfa líka eldri sálir inn í dýrðina. Þetta er á sama tíma bæði stöðug fram- og hringrás. Hvaða tilgangi þetta allt þjónar er erfitt að skilja, enda tel ég að okkur sé ekki ætlað að skilja það, ekki að svo stöddu að minnsta kosti.

Þá erum við komin að því sem að mér finnst mikilvægast í þessu öllu saman: Það er það að það skiptir ekki svo miklu máli að vita hvað tekur við eftir dauðann. Það er hægt að vera með alls konar tilgátur og kenningar um það, án þess að hægt sé að sanna eitt eða neitt um það fyrir öðrum. Meira máli tel ég að skipti að lifa grandvöru lífi, það er að segja að reyna að fara eftir því sem segir í bæn Frans frá Assisi (tengill).

Sem sé, hérna megin grafar (eða duftkers) vitum við ósköp fátt um hvað tekur við eftir dauðann, maður fær víst ekki að vita um þetta með neinni öruggri vissu fyrr en maður "upplifir" (!) hann sjálfur.

Það er að segja, nema trúleysingjarnir hafi rétt fyrir sér - og þá veit maður auðvitað og einfaldlega ekki neitt af sér eftir dauðann, þar sem maður er ekki lengur til! En harla finnst mér það nú ósennilegt, miðað við það sem er til af lýsingum frá fólki sem hefur "dáið" en verið endurlífgað. Þá einnig af lýsingum fólks sem fer sálförum, en ég þekki fólk sem hefur slíka reynslu, þó ég hafi aldrei viljað spyrja það meira út í þá reynslu en það hefur sagt frá að fyrra bragði. Það er vegna þess að ég tel ekki rétt að grufla of mikið út í slíkt, frekar en að reyna að komast að því hvað tekur við - eitthvað hlýtur að koma til að eitthvað slíkt er einum opið, og öðrum ekki, - og eins og ég sagði áðan, þá álít ég að við eigum fyrst og fremst að horfa í kringum okkur hér í þessu lífi - allt hefur sinn tíma.

*Þessi færsla er unnin upp úr athugasemdum sem ég gerði sjálf við mína eigin færslu hér fyrr! 

*Myndina með færslunni fann ég HÉR. कैवल्य