Aðventa - og nám í frönsku!

Í raun, samkvæmt hefðinni, byrja jólin ekki fyrr en að liðnu aðfangadagskvöldi, á miðnætti kl. 12, þegar komin er jólanóttin, eins og heiti dagsins 24. desember á íslensku ber með sér, það er að segja aðfangadagur. Það nafn ræðst trúi ég af því að á fyrri tímum var það sá dagur sem aðalundirbúningur jólanna fór fram, þó áður væri búið að undirbúa hann á margan hátt.

Þetta er í nokkurri mótsögn við það sem gerist nú á dögum, þegar æ ríkari áhersla er lögð á aðventuna sem tækifæri til að gleðjast, að því er sumum finnst á kostnað þeirrar eftirvæntingar sem við eldra fólkið tengjum við þann tíma. Og ef til vill á kostnað þess innri, andlega undirbúnings sem trúað, kristið fólk ætti að taka sér tíma til að sinna, með íhugun á merkingu þess fagnaðrríka atburðar sem það hefur efst á Topp-tíu lista sínum yfir tilgang jólanna, - svo ég beiti nú fyrir mig tungutaki eins stjórnarmanna Sammenntar, af öðru tilefni þó - fyrir mannkyn.

Orðið aðventa er sem kunnugt er komið úr latínu og er dregið af orðunum ad = forsetning sem felur í sér sem aðalmerkingu eitthvað sem fer fram á við, en um tíma til eða þangað til, og venio = so. sem merkir að koma. Aðventa (advent) þýðir því = tími þess sem koma mun. Ef ég fer hér rangt með vona ég að einhverjir meiri kunnáttumenn í latínu en ég sjái sér fært að leiðrétta það sem ég segi hér eða jafnvel bæta við það.

Gaman væri nú að dusta rykið af latínukunnáttunni frá í menntaskóla, sem hefði mátt vera betri þar sem áhuginn var meiri í frönskutímum hjá þeim madömum Vigdísi og Margaritu hinni sænsku, en í latínutímunum hjá Teiti Benediktssyni, sem var eftirminnilegur kennari og góður, þó einræðistilburða gætti í fasi hans við kennsluna og þá tækni sem hann notaði við hana. Enda lá við að liði yfir mig af undrun á munnlegu lokaprófi í latínu þegar hann brosti til mín sínu blíðasta brosi, ljúfur á manninn, og hækkaði ég um einn heilan frá vetrareinkun á því prófi, hvort sem það var nú þessum óvæntu elskulegheitum Teits að þakka, eða yfirlegu yfir latínuuppskrifum (sem tengjast þó ekki mat) nóttina áður að þakka.

Til dæmis hef ég gjörsamlega gleymt hvernig beygja skuli latneskar sagnir og treysti mér þess vegna ekki, sem sjá má hér áður, til að fara út í nánari útskýringar á sögninni venio. Nú sé ég líklega eftir að hafa látið renna til Góða Hirðisins áðurnefndar uppskriftir mínar (týperingar) úr latneskum ritum, sem ég taldi víst að einhver gæti ef til vill notfært sér frekar en ég nú á efri árum mínum.

Og þó ekki, því þó svo þessari hugmynd skjóti upp í kollinum nú, þá verður hún vafalust vikin fyrir öðru eftir örskotsstund, svo fljúga tímar og hugmyndir hjá mér nú orðið. Sama má segja um frönsku, hana hef ég oft ætlað að taka mig á og læra betur, því það ergir mig að tala hana ekki eða skilja fullkomlega. Það eru víst mun meiri líkur á að ég láti verða af þeirri endurmenntun, heldur en að grúska í latínu, þar sem hæg ættu að vera heimtökin að dvelja um tíma í fyrirheitna landinu Frakklandi, þar sem franska er víst enn töluð, með enskum áhrifum þó, þar eins og annars staðar, þó landsmenn hafi varist þessari tungu fyrrum fjandmanna sinna í lengstu lög.

Frá aðventu yfir í tungumálanám, ef þetta má ekki kalla heilasópun (brainstorming) þá veit ég ekki hvað það (heimagerða) orð þýðir! 

Virðingarleysi á báða bóga

Jólin nálgast - af hverju gefur Guð ekki aflimuðum nýja fætur?

Þetta er fyrirsögn nýlegs pistils eins af stjórnarmönnum Sammenntar, sem svo vill til að einnig er læknir.

Heldur finnst mér fyrirsögn pistilsins, þó þetta eigi víst að vera kerskni, svo mikið skil ég, fyrir neðan virðingu manns sem telur sig vera húmanista sem beri virðingu fyrir skoðunum og trúarbrögðum manna, þó hann sé ekki sammála þeim eða aðhyllist þær ekki. Og það mitt í þeirri orrahríð sem nú geisar. Sérstaklega þar sem hann kallar blogg sitt "málefnaleg umræða" (!)

Mér finnst fyrirsögn pistilsins, - alveg burtséð frá meiri hlutanum af innhaldi pistilsins, þar sem höfundur deilir á lífgæðakapphlaup okkar íslendinga, í takt við það sem ætlað er að vera kristið helgihald, - eiginlega fullkomlega  í stíl við fullyrðingar sumra sem álíta sig afskaplega kristna (þar á meðal biskup Íslands) um að trúlausir hyggist afnema bæði litlu jólin og þau stóru og páskana líka.

Munurinn er kannski sá, að minnsta kosti vona ég það, þar sem ég hef verið ötul við það undanfarið að taka upp hanskann fyrir þá sem utan þjóðkirkjunnar standa, að þetta á víst að vera grín hjá honum, en  kristnu blindingjunum er líklega alvara þegar þeir kasta slíkum spurningum fram í hneykslan sinni. - Vona ég þó að þetta grín sé sett fram í hugsunarleysi, en ekki hugsað sem einhvers konar "vendetta" gegn þeim kristnum sem ekki hafa samþykkt skoðanir Sammenntar umyrðalaust.

Hafið bláa hafið

Mannkynið kemur allt frá sömu uppsprettu. Eini mismunurinn á milli manna er sá að þeir kjósa sér mismunandi farvegi til að renna eftir, til sömu endaloka. Sumir renna í stríðum straumi, með fossum og flúðum, aðrir líða fram sem lygn og vatnsmikil fljót, enn aðrir hoppa og skoppa eins og litlir fjallalækir, en allir enda þeir að lokum í sama hafinu.

Bæn heilags Frans frá Assisi

Drottinn, lát mig vera farveg friðar þíns

að ég megi flytja kærleika þangað sem hatur er

að ég megi flytja anda fyrirgefningar þangað sem ranglæti er

að ég megi flytja samhug þangað sem sundrung

er að ég megi flytja sannleika þangað sem villa er

að ég megi flytja trú þangað sem efi er

að ég megi flytja von þangað sem örvænting er

að ég megi flytja birtu þangað sem myrkt er

að ég megi flytja gleði þangað sem hryggð er

Drottinn, veittu að ég megi fremur leitast við að hugga en að vera huggaður

að skilja fremur en að vera skilinn

að elska fremur en að vera elskaður.

Því með því að gleyma sjálfum mér, auðnast mér að finna.

Með því að fyrirgefa öðlast ég fyrirgefningu.

Með því að deyja vakna ég til eilífs lífs.

Amen

Þýðing sr. Sigurjóns Guðjónssonar.

 

Hlustið á þetta, hér er talar alvöru kennimaður.

Mér er sama hvaða trúfélagi hann tilheyrir, ég hlusta á orð hans og hrífst:

Hour of Power - Henri Nouwen - Being the Beloved

Henri Jozef Machiel Nouwen, (Nijkerk, January 24, 1932 - Hilversum, September 21, 1996) was a Dutch Catholic priest and writer who authored 40 books on the spiritual life.  His books are widely-read today by both Protestants and Catholics alike.